آموزش صبر و تحمل به کودکان عزیزمون

دنیای امروز ما پر شده از اتفاق های غیرقابل پیش‌بینی و دشوار. مثل مرگ عزیزانمون، بلایای طبیعی، بیماری‌ها و سایر موضوعات استرس‌آور که از کنترل ما خارج هستن. ما نمی‌تونیم جلوی این اتفاقات بد رو بگیریم و نمی‌تونیم همیشه کنار کودکانمون باشیم و در برابر هر اتفاقی از اونها حمایت کنیم، اما می‌تونیم کودکانمون رو به مهارتی مجهز کنیم که به اونها کمک ‌کنه که بتونن به خوبی با اتفاقات استرس زا مقابله کنن و این رویداد‌ها رو پشت سر بذارن. موقعیتهای غیرمنتظره، غیر قابل پیش بینی و استرس آور کودکان، ممکنه موجب بی صبری و بیتابی کودکان بشه. با استفاده از روشهای زیر میتونین به کودکانتون یاد بدین که چجوری خودشون رو تسکین بدن و آروم کنن، تا بهتر بتونن با موقعیت کنار بیان و با صبوری کردن و حفظ آرامششون از عهده شرایط بربیان.

پدر و مادرای عزیز، حتما تا حالا با این موقعیت رو به رو شدین و این جمله ها رو گفتین که: کودکم بی طاقته و تحمل چیزی رو نداره، هر چیزی رو که می خواد باید سریع براش فراهم کنیم وگرنه عصبی می‌شه و جیغ و داد می‌کشه، این رفتارش آبرومون رو برده. دیگه خجالت می کشیم، می ترسم وقتی بزرگ هم بشه، همینطوری باشه و… . شما میتونین با رعایت نکات زیر، از سن 3 سالگی، موضوعاتی مثل صبر، توکل، شکر، شجاعت، سخاوت رو به طور غیر مستقیم، به فرزندانتون یاد بدین، و از بروز مشکلات زیادی در دوران بزرگسالیشون، جلوگیری کنین.

گوینده: کامیار ارباب زی

الگوی صبر فرزندنتون باشین

به یاد داشته باشین که فرزند شما کپی بردار خوبی هست، او رفتارها و واکنش های شما رو با دقت می بینه و در ذهنش ذخیره می کنه. اگر اولین واکنش شما به هر اتفاق ناخوشایندی، از دست دادن صبر و تحمل باشه، کودک اونها رو یاد می‌گیره و در شرایط مشابه مثل شما رفتار می‌کنه. در واقع اگر شما به طور مکرر صبر و تحمل خودتون رو از دست بدین، یک رفتار منفی رو تقویت می‌کنین و مجوز استفاده از اون رو برای فرزندتون صادر می‌کنین. پس در درجه اول، توصیه می کنیم خودتون، در شرایط دشوار، آروم و صبور باشین. تمرین نفس کشیدن عمیق، میتونه کمک زیادی بهتون بکنه.

صبر رو تمرین کنین

یادگیری صبر نیاز به تمرین داره. والدین بهتره در فرصت های مناسب و به بهانه‌های مختلف، اون رو در بین اعضای خانواده به نمایش بذارن. مثلا، با یک برنامه‌ی از پیش تعیین شده، صبر و تحمل رو به صورت یک گفتگوی کوتاه با همسر، زمانی که فرزندتون هست، به نمایش بذارین. مثلا از همسرتون بخواین در جوابِ سوال شما که” آیا آشغال ها رو بیرون گذاشتی؟”، عکس العمل و پاسخی نداشته باشه. چند بار این سوال رو تکرار کنین و پاسخی نشنوین، بعد از فرزندتون بپرسین: به نظرت چرا پدر جواب نمی ده؟ به نظرت چیکار کنم تا متوجه صدای من بشه؟ دعوا راه بندازم؟ دوباره صداش کنم؟ سکوت کنم؟. تکرار این نمایش های تمرینی نه تنها باعث می‌شه که قدرت تحمل فرزندتون زیاد بشه، بلکه راه‌های مختلف عکس‌العمل و واکنش به شرایط رو یاد می‌گیره و از بین اونها مناسب ترین رو انتخاب می کنه.

اجازه بدین کودک صبر رو تجربه کنه

بعضی از والدین به اشتباه تصور می‌کنن که پدر و مادر خوب بودن، یعنی این که اونها نیاز فرزندشون رو بلافاصله برطرف کنن، در حالی که این، بزرگ‌ترین اشتباه در تربیت فرزندشون هست. در مسیر تربیت سالم و آموزش صبر، لازم و ضروریه که گاهی تامین خواسته فرزندتون به تعویق بیفته؛ یعنی این که والدین باید  بلافاصله بعد از این که کودک خواسته اش رو مطرح کرد، نیازش رو برآورده نکنن. این رفتار باعث می شه که کودک، نه تنها متوجه بشه که والدینش صرفا برای برآوردن نیازهای او آفریده نشدن و ارزشی فراتر از این دارن، بلکه یاد می گیره که برای رسیدن به نتیجه، نیاز به فرصت داره و باید صبر کنه. مثلا، اگر در حال انجام کارهای شخصی‌تون هستین و فرزندتون در اون لحظه از شما بخواد باطری اسباب بازی‌اش رو عوض کنین، باید اجازه بدین دقایقی منتظر بمونه، مثلا با احترام به کودکتون بگین: عزیزم الان کار دارم و نمی تونم این کار رو انجام بدم، اما 10 دقیقه دیگه این کار رو حتما انجام میدم برات.

از طریق بازی وارد عمل بشین

به چالش کشیدن صبر و حوصله فرزندتون، یکی از روش های آموزش اون‌هاست. مثلا پازلی که کمی سخت باشه رو برای کودکتون تهیه کنین و از او بخواین اونو درست کنه؛ بهش بگین اگه موفق شدی بهت جایزه میدم. تلاش فرزندتون برای حل پازل، می تونه شروعی برای ایجاد صبر و تحمل باشه. کاشتن گل و گیاه و یا بزرگ کردن یک حیوون خونگی هم، بهترین تمرین برای صبر هست؛ چون کودک یاد میگیره با مراقبتی که همراه با صبر و حوصله هست، می تونه موجودی رو پرورش بده و بزرگ کنه.

مهارت های انتظار رو آموزش بدین

برای آموزش صبر، گاهی اوقات فقط باید منتظر بمونین. انتظار کشیدن در مطب دکتر و یا ایستادن توی صف و موارد مشابه دیگر، می‌تونه برای کودک مفید باشه. در مدت انتظار سعی کنین فرزندتون رو سرگرم کنین و توجه‌اش رو به چیزی جلب کنین تا گذشت زمان برای او کسل کننده نباشه. برای سرگرم کردن کودک بهتره کتاب داستان یا رنگ‌آمیزی به همراه داشته باشین، یا از کودک بخواین اشکال هندسی رو که در اطراف می‌بینه برای شما نام ببره و بشماره و…

راه های گفتن احساس رو به کودک یاد بدین

گاهی کودک، موقعی که با یک مشکل مواجه میشه، برآشفته و عصبی می‌شه و احساسش رو با رفتارهای کلامی و فیزیکی نامناسبی ابراز میکنه. در چنین شرایطی به فرزندتون یاد بدین که با آرامش و بدون فریاد زدن و با استفاده از بیان و رفتار مناسب تری می‌تونه احساسش رو بروز بده. برای اینکه نتیجه بهتری بگیرین، توصیه می‌کنیم آزادی عمل و حق انتخاب رو به کودک بدین، وقتی برای رسیدن به خواسته اش صبر و حوصله نشون داد، با مهربونی تشویقش کنین و بگین که قدردان این رفتار خوب او هستین، ولی اگر جیغ کشید و فریاد زد، به او توجه نکنین و بگین که این رفتارش رو ارزشمند نمی‌دونین و هرگز جوابش رو نمیدین.

مفهوم زمان رو توضیح بدین

یکی از زیرمجموعه‌های یادگیری صبر، درک زمان و مفهوم وقت هست. کودک، زمان های قراردادی ما بزرگسالان رو متوجه نمیشه. مثلا وقتی میگین: بابا ده دقیقه دیگه می یاد، او درکی از این زمان نداره و ممکنه چند دقیقه ای نگذشته دوباره سوالش رو تکرار کنه، بهتره که زمان رو با چیزهایی که قابل درک برای کودک هستن، بیان کنین؛ مثلا به او بگین که: وقتی برنامه کودک تموم شد، بابا میاد خونه.

به قلم الهام قویدل

لطفا نظر خودتان را با ما در میان بگذارید